زخم قرنیه از اختلالات موجود در بینایی است که در اثر ساییدگی یا زخم باز در سطح قرنیه رخ می دهد. قرنیه محافظت کننده چشم است و منجر به شکست نور می شود و اگر در اثر هر گونه اختلالی از جمله عفونت، آسیب و … زخم قرنیه ممکن است رخ دهد. این مشکل باید در صورت ایجاد سریعا درمان شود زیرا ممکن است بینایی را به شدت کاهش داده و یا حتی کوری ایجاد کند. در این مقاله به علائم و راه های درمانی زخم قرنیه می پردازیم. با ما در کلینیک تخصصی چشم همراه باشید.
علائم زخم قرنیه
زخم قرنیه دارای علائم و نشانه هایی است که باید در صورت مشاهده به فکر درمان آن بود. علائم زخم قرنیه عبارتند از:
- التهاب چشم
- درد چشم
- آبریزش بیش از حد
- تاری دید
- ایجاد لکه های سفید بر روی قرنیه
- پلک های متورم
- ترشح چرک از چشم
- حساسیت به نور
این علائم باید در صورت بروز درمان شوند و زخم به صورت ناحیه خاکستری یا سفید بر روی قرنیه نمایان شود. لازم به ذکر است که برخی از زخم ها کوچک هستند و با استفاده از دستگاه های ذره‌بینی مخصوص می توان زخم را تشخیص داد.
کسانی که ممکن است در معرض خطر این بیماری قرار بگیرند شامل موارد زیر می باشد:
- افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می کنند. برای جلوگیری از بروز زخم قرنیه باید از لنزها مراقبت و نگه داری کامل نمود.
- افراد مبتلا به زخم های سرد، آبله مرغان یا زونا
- کسانی که از قطره های چشمی استروئیدی استفاده می نمایند.
- کسانی که خشکی چشم دارند.
- افرادی که به اختلالات پاک مبتلا می باشد و عملکرد صحیح چشم را با مشکل مواجه می کنند.
علل ابتلا به زخم قرنیه
ساییدگی و یا آسیب به قرنیه علل مختلفی دارد و همچنین باید از خراشیدگی قرنیه جلوگیری نمود. علل ابتلا به زخم قرنیه عبارتند از:
عفونت باکتریایی
این نوع عفونت در افرادی که از لنزهای تماسی در زمان طولانی استفاده می کنند دیده شده است و از عفونت های شایع در جهان می باشد.
عفونت ویروسی
عفونت ویروسی موجب بروز زخم قرنیه می شود. این ویروس ها (تبخال، آبله مرغان و زونا) در اثر استرس نقص سیستم ایمنی بدن یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید رخ می دهد و می تواند زخم قرنیه را ایجاد کند.
عفونت قارچی
لنزهای تماسی و قطره های چشمی استروئیدی منجر به عفونت قارچی قرنیه می شود. آسیب قرنیه در نتیجه به کراتیت قارچی منجر خواهد شد.
عفونت انگلی
عفونت انگلی در اثر آسیب ها در آب شیرین و خاک رخ خواهد داد. اکانتامبا جزو آمیب میکروسکوپی است که در بدن انسان عفونت ایجاد می کند. این عفونت منجر به زخم قرنیه خواهد شد و بهتر است در صورت هرگونه مشکل چشمی به پزشک مراجعه نمایید.
از علل دیگر زخم قرنیه می توان به خراش یا سوختگی قرنیه نیز اشاره داشت.
تشخیص اختلال قرنیه
برای تشخیص زخم قرنیه در ابتدا آزمایشاتی انجام می شود و سپس در صورت وجود زخم درمان صورت خواهد گرفت.
آزمایش لکه چشم فلورسئین از رایج ترین روش های تشخیص پارگی چشم می باشد. در این آزمایش با استفاده از تکنیک رنگ آمیزی و استفاده یک قطعه کاغذ بلات بر روی سطح قرنیه رنگ بریزد و توسط دستگاه slit lamp که یک دستگاه تخصصی است مشکل چشمی را تشخیص می دهد و راه درست درمانی را پیش روی بیمار قرار می دهد.
راه های درمانی بیماری
این بیماری قابل درمان است و در اسرع وقت بعد از تشخیص باید حتما درمان شود در ادامه به راه های درمانی مناسب خواهیم پرداخت.
درمان زخم قرنیه به صورت خانگی
این اختلال چشمی با درمان های خانگی درمان نمی شود و درمان خانگی بر روی آن کارایی چندانی ندارد. در صورت بروز این مشکل بهتر به پزشک مراجعه کنید و توسط دارو یا جراحی به درمان آن بپردازید.
درمان دارویی
در این نوع درمان در ابتدا پزشک به دنبال علل بروز زخم می باشد و سپس برخی داروهای آنتی باکتریال، ضد قارچ و ضد ویروس را برای برای بیمار تجویز خواهد کرد. مدت مصرف این داروها چند روزه و در هر روز چند وعده می باشد. همچنین برای کاهش و تسکین درد و گشاد کردن مردمک چشم ار داروهای خوراکی نیز استفاده خواهد شد. قطره های چشمی زخم قرنیه نیز در صورت التهاب و تورم قرنیه تجویز خواهند شد.
توجه داشته باشید این درمان دارویی تماما باید توسط پزشک تجویز شود و از مصرف ناآگاهانه دارو جدا خودداری شود.
جراحی زخم قرنیه
اگر دارو درمانی جوابگو نبود و زخم تشدید شده پزشک عمل جراحی را پیشنهاد می کند جراحی های درمان زخم قرنیه عبارتند از:
جراحی پلک
زخم قرنیه ممکن است در اثر رشد نامناسب مژه ها در پلک نیز گسترش یافته باشد. برای درمان این مورد باید مژه سوزانده شود و جراحی پاک صورت گیرد.
پیوند قرنیه چشم
پیوند قرنیه از جراحی های پرخطری و شایع است که برای درمان زخم قرنیه تجویز می شود. این نوع درمان زخم را به طور قطعی درمان می کند به این صورت که بافت آسیب دیده خارج می شود و بافت جدید و سالم جایگزین خواهد شد.
این نوع جراحی در کنار مزینی که دارد معایبی نیز دارد که شامل موارد زیر می باشد:
- پس زدن بافت اهدا شده
- بالا رفتن فشار داخلی چشم و احتمال ایجاد گلوکوم یا آب سیاه
- عفونت
- آب مروارید
- تورم و التهاب قرنیه
مراقبت های بعد از درمان
بعد از تشخیص و درمان بیماری چه به صورت دارویی یا جراحی باید مراقبت هایی را انجام داد.
- هر چند روز یک بار بعد از عمل زیر نظر پزشک معاینه شوید.
- در صورت تشدید علائم به پزشکان متخصص بیماری قرنیه و خارج چشمی حتما مراجعه کنید.
- از کمپرس آب سرد حتما باید استفاده شود. فقط توجه داشته باشید آب به داخل چشم راه نیابد.
- از مالیدن چشم ها و هرگونه تماس دیگر جدا خودداری کنید.
- می توانید از داروهای مسکنی چون استامینوفن و ایبوپروفن استفاده نمایید.
چه کارهایی در طول درمان نباید انجام شوند؟
- در زمان درمان زخم قرنیه باید از انجام کارهای زیر بپرهیزید.
- از مصرف لنزهای تماسی خودداری کنید
- از مصرف لوازم آرایشی طی درمان بپرهیزید.
- لمس غیرضروری چشم را انجام ندهید.
- از داروهای دیگر بدون تجویز پزشک خودداری نمایید.
دوره نقاهت بیماری زخم قرنیه
مدت درمان این بیماری به شدت و محل آسیب آن بستگی دارد و حدودا دو تا سه هفته بعد از درمان امکان بهبود وجود دارد.
پیشگیری از بروز بیماری
برای پیشگیری از این بیماری بهتر است در ابتدای بروز علائم عفونت به پزشک مراجعه کنید و راه های درمانی را انجام دهید. همچنین برای پیشگیری از بروز بیماری باید به نکات زیر توجه داشت.
- استفاده طولانی مدت لنزهای طبی و زیبایی مجاز نمی باشد.
- هر شب قبل خواب لنزها را از چشم خارج سازید و بعد از شستشو و ضدعفونی کامل در محلول قرار دهید.
- ظرف محلول لنز را همیشه تمیز کنید و هر سه ماه محفظه لنز را تعویض کنید.
- لنز را با بزاق خود تمیز نکنید. زیرا آلودگی های زیادی در بزاق وجود دارد.
- لنزها را با آب لوله کشی نشویید.
- به طور مرتب بعد از مدت زمان تعیین شده لنزها را تعویض کنید.
- در صورت بروز هرگونه مشکل چشمی نظیر عفونت و … لنز چشمی خود را خارج سازید و تا درمان کامل چشم از آن استفاده نکنید.
- شستشوی چشم ها نیز امری مهم و ضروری است.
- دست های خود را به خوبی در هنگام گذاشتن لنز بشویید.
- از عینک و محافظ چشم در هنگام استفاده از ابزار آلات و تجهیزات جوشکاری، تراشکاری، برش و … استفاده کنید.
- در دستور کار خود حتما مراجعه به پزشک را قرار دهید.
- از اشک مصنوعی برای جلوگیری از خشکی چشم استفاده کنید.
- از عینک در روزهای آفتابی و برفی استفاده کنید.
- وجود التهاب، سرخی و تورم چشم را جدی بگیرید.
کلام آخر
زخم قرنیه از بیماری های شایع قرنیه می باشد و در صورت بروز این عارضه سریعا باید به فکر راه درمان بود. در صورتی که درمان صورت نگیرد یا دیر به فکر درمان باشید ممکن است مشکلاتی چون آب مروارید، آب سیاه یا کوری کامل را تجربه کنید. پس در صورت بروز نشانه های اولیه که در ابتدای مطلب نیز گفته شد باید سریعا به پزشک مراجعه کرده و نسبت به شدت آن درمان مناسب صورت گیرد. مرکز تخصصی چشم پرتو ارائه دهنده انواع لنز و درمانهای چشمی می باشد.
